Ευρωπαϊκή Πολιτική
Ανοικτή καινοτομία, ανοικτή επιστήμη και άνοιγμα στον κόσμο είναι οι 3 κύριοι στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία. Οι στόχοι αυτοί καθορίστηκαν από τον επίτροπο Κάρλος Μοέντας το 2015.
Ως εκ τούτου στο νέο πρόγραμμα πλαίσιο της για την Έρευνα και Καινοτομία (2021-2027), η Επιτροπή, θέτει την Ανοικτή Επιστήμη ως ένα από τους 3 πυλώνες του προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη», μαζί με την Ανοικτή Καινοτομία και τις Παγκόσμιες προκλήσεις και ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας. Οι τρείς πυλώνες θα συνδέονται μεταξύ τους και θα συμπληρώνονται από ένα 4ο, οριζόντιο τμήμα για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Αντίστοιχα, τα ποσά που θα επενδυθούν για τους πυλώνες αυτούς είναι σημαντικά καθώς για τον Πυλώνα Ι της Ανοικτής Επιστήμης το ποσό ανέρχεται στα €25,8 δισ. Για τον πυλώνα ΙΙ Παγκόσμιες προκλήσεις και βιομηχανική Ανταγωνιστικότητα €52,7 δισ. και την Ανοικτή Καινοτομία €13,5 δισ.
Από το 2021, στο πλαίσιο Ορίζοντας Ευρώπη, τηρείται η υποχρέωση για Ανοικτή Πρόσβαση στις ερευνητικές δημοσιεύσεις και δεδομένα για τα οποία οι ερευνητές οφείλουν να παραθέτουν Σχέδιο Διαχείρισης δεδομένων (Data Management Plan-DMP) και επιπλέον οφείλουν να διαθέτουν τα δεδομένα τους με όρους FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable). Εισάγεται επίσης καθολικά και ο όρος Ανοικτή Επιστήμη με τις διάφορες παραμέτρους της.
Παράλληλα, εντείνονται οι συζητήσεις και οι προϋποθέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την ανοικτότητα, τη διαφάνεια και τη δημοκρατικότητα στη διάδοση της γνώσης και στη διεξαγωγή της έρευνας. Ως αναπόσπαστο μέρος της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς (Digital Single Market) και του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (European Research Area), η Ανοικτή Επιστήμη συναντάται στους οδικούς χάρτες ερευνητικών υποδομών των Κρατών Μελών της ΕΕ και δρα ως μέσο ανάπτυξης σε τοπικό και στο ευρύτερο Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η ελεύθερη πρόσβαση και συμμετοχή των ερευνητών και των πολιτών στις υποδομές, στις υπηρεσίες, στις διαδικασίες και στα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγεται με δημόσια χρηματοδότηση, οδηγεί σε βέλτιστη αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων αποτελεσμάτων της έρευνας που μπορεί να επιφέρει νέα προϊόντα και καινοτομία, καθώς επίσης σε αύξηση του ΑΕΠ και άνοιγμα νέων θέσεων εργασίας.
Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ απευθύνεστε στην κα. Βασιλική (Σύλβια) Κουκουνίδου
Τελευταία ενημέρωση 19/7/2022
Εθνική Πολιτική
Με την υιοθέτηση την νέας αναθεωρημένης Εθνικής πολιτικής για τις πρακτικές της Ανοικτής Επιστήμης στην Κύπρο από το Υπουργικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 27 Μαΐου 2022, το εθνικό πεδίο της έρευνας αναμένεται να αλλάξει με καθοριστικό τρόπο καθώς εισάγονται σε αυτό για πρώτη φορά οι πρακτικές από τις διάφορες πτυχές που εμπερικλείει ο όρος της Ανοικτής Επιστήμης. Ανάμεσα σε αυτούς όροι όπως η Ανοικτότητα των ερευνητικών δημοσιεύσεων και δεδομένων, η Επιστήμη των πολιτών, οι ανοικτές αξιολογήσεις ομότιμων, οι ανοικτές άδειες χρήσης περιεχομένου, οι αρχές FAIR κ.α.
Η εν λόγω Εθνική Πολιτική, η οποία αναθεωρεί την υφιστάμενη «Εθνική Πολιτική Ανοικτής Πρόσβασης στην Επιστημονική Πληροφόρηση στην Κυπριακή Δημοκρατία» (2016), και θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Νοέμβριο του 2022, καταρτίστηκε με πρωτοβουλία του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής (ΥΕΚΨΠ) και είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των εμπλεκόμενων τοπικών φορέων του οικοσυστήματος Έρευνας και Καινοτομίας, της Άτυπης Συμβουλευτικής Ομάδας για την Ανοικτή Επιστήμη στην Κύπρο και του Εθνικού Γραφείου Ανοικτής Πρόσβασης (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου – Ευρωπαϊκό πρόγραμμα OpenAIRE).
Η εφαρμογή της αναμένεται να ενδυναμώσει την προσπάθεια για διάχυση και αξιοποίηση του παραγόμενου ερευνητικού έργου της χώρας, ευθυγραμμίζοντας τις εθνικές προσπάθειες με τις Ευρωπαϊκές σχετικές αρχές και πολιτικές.
Το κείμενο της πολιτικής μπορείτε να το εντοπίσετε στη σελίδα του Υφ. Ερευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής
Τελευταία ενημέρωση 19/7/2022
Ιδρυματική Πολιτική ΠΚ
Με απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κύπρου (συνεδρία Αρ. 12/2022 (11/05/22) εγκρίθηκε η Ιδρυματική Πολιτική Ανοικτής Επιστήμης (ΙΠΑΕ) καθώς επίσης και σχετικές πρόνοιες στη βάση των σημερινών δυνατοτήτων του ΠΚ.
Οι ενέργειες για την υιοθέτηση των πρακτικών Ανοικτής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου θα γίνουν σταδιακά και με ρεαλιστικό προγραμματισμό, έχοντας ως βασικό κριτήριο τη διατήρηση και συνεχή αναβάθμιση της ποιότητας των δημοσιεύσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου.
